zaterdag 28 april 2012

Open brief aan Herman Heijermans

Geachte heer Heijermans,

Of mag ik u na onze vruchtbare samenwerking misschien tutoyeren en Herman zeggen? De afgelopen veertien maanden hebben wij met z´n tweeën een zeer goed ontvangen toneelstuk geschreven en daar wil ik je via deze weg voor bedanken.

Doordat jij in 1924 al bent begraven, heb je niets van de lof kunnen oogsten die door alle bezoekers van ons sprookje is geuit de afgelopen week. Toch denk ik dat onze bewerking van De wijze kater ook jou heel wat heeft opgeleverd.

De stukken waardoor jij bekend bent geworden zijn allemaal zeer geëngageerd. Af en toe onder namen als Samuel Falkland of Koos Habbema, maar steeds zijn je verhalen maatschappelijk betrokken en druipt het socialisme van de bladzijden. Sjacheraars en mijnrampen komen langs in toneelstukken als Ghetto en Glück auf! Een tweede herkenningspunt in al je verhalen is dat ze bijna stuk voor stuk zwaarmoedig zijn. Wie kent niet Op hoop van zegen waarin Kniertje haar man en vier zoons verliest, doordat ze omkomen op zee? Ik vind het prachtige verhalen, maar leerlingen van tegenwoordig, die ik toch bekend met je werk wil maken, kunnen daar niet mee omgaan. Doubleurs in vier havo en vijf vwo verzuchten aan het begin van hun tweede keer: 'Als we dit jaar maar niet weer Op hoop van zegen gaan doen.'

Op dinsdag 12 oktober 2010 zag ik in de Stadsschouwburg in Eindhoven Het toneel speelt die hun bewerking uitvoerden van een stuk van jou dat mij tot dan toe totaal onbekend was: De wijze kater. En daarin herkende ik helemaal niks van jouw stijl! Het was vrolijk en boosaardig, een sprookje bijna, dat iets weghad van De gelaarsde kat. Hier en daar was het wel degelijk geëngageerd, maar verder was het helemaal geen echte Heijermans. Het was een van de beste toneelstukken dat ik in tijden had gezien. Ik zag mijn kans schoon! DIT moest ik leerlingen laten zien om ze te leren dat jouw werk nog steeds de moeite waard is!

Ik haalde bij de antiquaar jouw originele script uit 1917. Qua taalgebruik grotendeels ongeschikt. Niet om je willen beledigen, maar we leven nu eenmaal in de eenentwintigste eeuw. Ook was het voor deze tijd te lang en wilde ik bepaalde zaken in de originele verhaallijn aanpassen. Ik maakte de eerste afspraken met de regisseur van ons schooltoneel en begon De wijze kater te bewerken, daarbij al in het oog houdend dat ik de koning wel heel graag zelf zou willen spelen. Ook voor Hans en Jonathan had ik al leerlingen op het oog die dat zouden moeten spelen. Gelukkig verschenen zij ook voor de audities en hebben zij uiteindelijk die rollen gespeeld.

Afgelopen week was het namelijk zover! Mijn... eh... onze wijze kater stond op de planken. Ik ben dichter bij het origineel gebleven dan de professionele variant waar voor mij alles bij begon. Het is een mooie fifty-fiftymix geworden van jouw en mijn woorden en de reacties waren overweldigend. Natuurlijk waren er de meeste lovende woorden over het spel, maar ook ons script is buitengewoon goed ontvangen. Eindelijk weten leerlingen dat jij wel degelijk prachtige verhalen schrijft, die niet per se zwaarmoedig hoeven te zijn.

Ik heb je daar graag bij geholpen, ook al heb ik de geëngageerde laag er volledig afgestroopt. Of je zou als moraal dingen aan willen dragen als 'Een bakkersdochter is goed voor een avontuurtje'. Ik hoop dat je me de vrijmoedigheid vergeeft op deze manier met jouw woorden om te gaan en dat je je kunt vinden in wat ik ervan heb gemaakt. Ik heb in elk geval genoten van kijken, lezen, schrijven, repeteren, uitvoeren en lof in ontvangst nemen.

Bedankt daarvoor.

Ruud Beerens

Geen opmerkingen:

Een reactie posten